Այո՛, հանրաքուէ կը պահանջէ հայ ժողովուրդը:
Ղարաբաղեան անկախութեան հռչակման առաջին օրերէն սկսեալ, սրդողած ատրպէյճանցիները դիմած են պատերազմի, յուսալով որ կրնան վերատիրանալ իրենց «մուրազին»: Իրողութիւնը սակայն տարբեր պատկեր պատրաստած էր իրենց համար, որուն հետեւանքով հայկական բանակը ազատագրեց նաև Ղարաբաղի և Հայաստանի միջև գտնուած տարածքները, որոնք պատմականօրէն արդէն կը պատկանէին հայ ժողովուրդին, առանց մոռացութեան տալու նաև՝ դաշտային Ղարաբաղի հողատարածքները և Նախիջևանը, որոնք տակաւին կը մնան կալանքի տակ, օր մը օրանց զանոնք եւս ազատագրելու համար:
25 տարիներէ ի վեր, միջազգային քաղաքական ասպարէզին մէջ Ատրպէյճան կը գանգատի, կը սպառնայ և իր նաւթի հարստութիւնը որպէս մահակ ճօճելով անոնցմէ կը պահանջէ Ղարաբաղեան տարածքներու վերադարձը իրեն, որովհետեւ այլևս անհնարին կը գտնէր զանոնք ոյժով վերադարձի ջանքերը: 2-5 Ապրիլ 2016-ի ատրպէյճանական զօրքի սնանկ արկածախնդրութիւնը արդէն կը վկայէր այդ, եթէ՝ հայկական բանակի յառաջխաղացքը պարտադրաբար չընդհատուէր:
Երկոտասնեակ մը տարիներ արդէն Եւրոխորհուրդ, Մինսքի խմբակ, և այլ զանազան «խմբակներ» միջամուխ են «Ղարաբաղեան հարցի» լուծման: Յաճախ հարց կու տանք. ո՞վ էր «հրաւէր ուղարկած» այս մարդոց: Ասոնք ինչո՞ւ նոյն առաջարկներով չեն մօտենար Թուրքիոյ, հայ ժողովուրդի հողերուն պահանջքով և հատուցման հարցերով: Ինչո՞ւ չեն պահանջեր Կիպրոսի գրաւեալ շրջանի վերադարձը իր օրինաւոր տէրերուն: Ինչո՞ւ չեն մօտենար Իսրայէլի, անկէ պահանջելով Պաղեստինի Արեւմտեան Ափի և Կոլանի վերադարձը իրենց օրինաւոր տէրերուն, չնշելու համար այլ «լուծուելիք հարցեր»: Արդեօ՞ք ասոնք անձեռնմխելի են և հայ պետութիւնը՝ ո՛չ:
Այժմ, Ապրիլեան քառօրեայ պատերազմէն ետք, կարծէք հրատապ «հարց ծագած» է այս «խմբակներու և միջնորդներու» մօտ, Ղարաբաղեան պատերազմի ժամանակ հայկական բանակին ազատագրած տարածքներու «մասամբ» կամ «ամբողջական» վերադարձը Ատրպէյճանին, ըստ՝ «Կազանի» ժողովի կամ «Մինսքի» համանախագահներու «խորհուրդին», միջանկեալ նաև՝ այլ ստորին և նուաստացուցիչ ընդգրկուած պայմաններով:
Այսօր հայ ժողովուրդը, սփիւռքի թէ հայրենիքի մէջ, միահամուռ կը կանգնի հակառակ այս «ծաղկեալ ծրագրին» որուն միակ շահարկուն պիտի հանդիսանայ Ատրպէյճանը իր ապականած իշխանութիւնով: Հայ ազգը մէկ ոգիով և մարմինով պարտի հաւաքական ոյժով մերժել որևէ տարածքի յանձնում թշնամիին, որ ամէն օր, առանց անսալու ոեւէ մէկուն, կ՚ոտնակոխէ բոլոր միջազգային պարտաւորութիւն և օրէնք:
Համայն հայ ազգը այսօր հանրաքուէ կը պահանջէ Հայաստանի և Ղարաբաղի մէջ, որոշում կայացնելու համար հողերու յանձնումի այս յոյժ կարեւոր հարցին շուրջ:
Հայ ազգի երկու պետութիւնները այսօր, առաւել ևս կարիքն ունին հայ ժողովուրդի նեցուկին այս հարցով, համայն աշխարհի դիմաց խրոխտ կանգնելու և իմացնելու թէ հայկական պետութիւններու կառավարութիւնները առանձին չեն այս պայքարին մէջ, անոնք ունին ժողովուրդ, որուն խօսքն ու արարքը աւելի հզօր են քան ատրպէյճանական աղաղակները, կամ օտարներու որոշումները: Թող որ հայ ժողովուրդը որոշէ իր ճակատագիրը ժողովրդային քուէով, միջազգային դէտերու ներկայութեամբ, առանց «խմբակներու» «յորդորներու» կամ պարտադրանքներու: Ժամանակն է աշխարհի դէմ գալ հաւաքական դէմքով, խօսքով և գործով: Մեզ խոստումներ հարկաւոր չեն փոխան զիջումներու, և ոչ ևս գործարարական կամ ռազմական կաշառք:
Միջազգային մակարդակով և ժողովրդային քուէարկութեամբ որոշենք մեր հողերուն ապագան, և յանձնենք այդ իրաւասութիւնը մեր պետութեան:
Իսկ Հայաստանի և Ղարաբաղի իշխանութիւնները թող իմանան, թէ իրենց թիկունքին կայ հայ ժողովուրդ, քաղաքական գետնի վրայ մեր ազգին վերաբերեալ բոլոր տեսակի սակարկումներուն համար:
Յաղթական է այն պետութիւնը, որուն կռնակ է անոր ժողովուրդը: