Գերմանացի պատմաբան, Հայոց ցեղասպանութեան թեմայով շարք մը աշխատութիւններու հեղինակ Մայքըլ Հեսսեմանը Վատիկանի բաց եւ գաղտնի պահոցներուն մէջ աշխատանքի արդիւնքով ի յայտ բերած է հայոց ցեղասպանութեան առնչուող 1100 էջ փաստաթուղթեր: Լրագրողներու հետ հանդիպման ժամանակ գերմանացի գիտնականը տեղեկացուցած է, որ այդ փաստաթուղթերուն հիման վրայ կը պատրաստուի գիրք մը գրել, իսկ փաստթուղթերուն պատճէնները յանձնած է նաեւ Հայաստանի գիտութուններու ազգային ակադեմիոյ տնօրէնին: Հեսսեմանը տեղեկացուցած է նաեւ, որ գիրքը պիտի ըլլայ ոչ միայն գերմաներէն, այլեւ անգլերէն եւ այլ լեզուներով: Գիտնականը պատրաստ է իր փորձով եւ գիտելիքներով կիսուիլ Հայոց ցեղասպանութեան առնչուող թեմաներ ուսումնասիրող այլ գիտնականներու եւ հետազօտողներու հետ եւս, կը հաղորդէ «Լուրեր» կայքը:
Անդրադառնալով փաստաթուղթերու էութեան, Մայքլ Հեսսեմանը նշած, որ անոնք հիմնականօրէն Հռոմի պապերու վարած գրագրութիւններ են առաւելապէս Արեւելքի մէջ իրենց ներկայացուցիչներուն, ինչպէս նաեւ Կափուչինեան եւ ֆրանչեսքան ուխտի ներկայացուցիչներուն հետ: Ըստ գիտնականին’ այս փաստը ցոյց կու տայ, որ Պապը շատ աւելի լայն տեղեկատուութեան շրջանակ ունէր, քան զուտ կաթոլիկ միսիոներները: Փաստաթուղթերը հիմնականօրէն իտալերէն եւ ֆրանսերէն լեզուներով են:
«Ուսումնասիրութիւնները հիմնականօրէն ցոյց կու տան, որ Օսմանեան կայսրութեան մէջ կատարուած է քրիստոնեայ տարրերու, առաջին հերթին, հայերու զանգուածային համակարգուած բնաջնջում: Անիկա լաւ ծրագրուած պետական ծրագիր էր: Երիտթուրքերը կը կարծէին, որ ուժեղ են միատարր պետութիւնները, իսկ ատոր հասնելու համար պէտք էր իրականացնել ազգային հիմքով զտում»,- կարծիք յայտնած է գիտնականը:
Անոր խօսքով, իր ուսումնասիրած փաստաթուղթերը ցոյց կու տան, որ կաթոլիկ եկեղեցին փորձած է ազդել Հայոց ցեղասպանութեան հարցով Գերմանիոյ դիրքորոշման վրայ: «Վատիկանը կը փորձէր Աւստրօ-հունգարիոյ միջոցով ազդել Գերմանիոյ վրայ եւ կանգնեցնել ցեղասպանութիւնը: Սակայն Գերմանիան կը ցանկար Թուրքիան պահել իր կողմը, նոյնիսկ եթէ պէտք ըլլար հայերու ճակատագրի գնով»,- նշած է գիտնականը: Հեսսեման կը կարծէ, որ նոյն այս քայլերուն համար մեղքի զգացումն էր, որ ստիպեց Գերմանիոյ խորհրդարանին այս տարուայ Յունիս 2-ին ընդունելու համապատասխան որոշումը եւ ճանչնալ Հայոց ցեղասպանութիւնը:
Գերմանացի պատմաբանը նաեւ շեշտած է, որ իր ուսումնասիրած փաստաթղթերուն մէջ կան յստակ փաստագրումներ այն մասին, որ հայ զոհերուն թիւը կը հասնի 1.5 միլիոնի: «Ատոր մասին կը վկայէ նաեւ կափուչիններու ներկայացուցիչին նամակը, որ կը նշէ 1918-ի Նոյեմբերին, թէ 2.3 միլիոն հայերէն սպաննուած են 1.5 միլիոնը»,- ըսած է գիտնականը: