Երեքշաբթի, Նոյեմբեր 26, 2024

Շաբաթաթերթ

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՆԵՐՈՒ ԻՇԽԱՆԸ ՆՈՐ ՈՒՂՂԱԳՐՈՒԹԵԱՄԲ ՎԱՀԱՆ ԹԷՔԷԵԱՆ. «ՀԱՅՈՒ ՀՈԳԻՆ»

ՆՈՐ ՕՐ, ԼՈՍ ԱՆՃԵԼԸՍ.-

Հայաստանի Թէքէեան Մշակութային Միութիւնը հովանաւորութեամբ Միացեալ Նահանգներու եւ Քանատայի Թէքէեան Մշակութային Միութեան Կեդրոնական վարչութեան տպագրեց «Հայու հոգին» բանաստեղծութիւնների  ժողովածուն։

Բացառութեան կարգով այս ժողովածուն հրատարակւում է աբեղեանական ուղղագրութեամբ՝ բանաստեղծի տողերը Հայաստանի հասարակութեան լայն շերտերի համար աւելի ընկալելի դարձնելու նպատակով։

Գիրքը կազմել է Բանասիրական գիտութիւնների դոկտոր, փրոֆեսոր Սուրէն Դանիէլեանը, խմբագրմամբ Բանասիրական գիտութիւնների թեկնածու Քնարիկ Աբրահամեանի։

Հայկական պոեզիայի հարուստ աշխարհում իր ուրոյն տեղն ունի Վահան Թէքէեանի ստեղծագործական ժառանգութիւնը։ Նա իր ստեղծագործութիւններում բացայայտեց իր ապրած ժամանակաշրջանը, եւ բնութագրեց քաղաքական ու պատմական այն տեղաշարժերը, որոնց վկան է եղել։

Թէքէեանը արեւմտահայ գրական սերուցքի՝ Մեծարենցի, Վարուժանի, Սիամանթոյի, Ռուբէն Սեւակի ժամանակակիցներից էր։ Նա ստեղծեց մի գրականութիւն, որը յաւէտ խօսելու է գալիք սերունդների հետ, նրան մղելու է գնահատելու գեղեցիկը եւ արժեւորելու արդարութիւնը։ Նա Հայոց եղեռնից պատահաբար փրկուած այն ստեղծագործողն է, որը բարձր պահեց ապագայի հաւատը եւ իր երկրում խօսեց հերոսութեան գաղափարների մասին։

Բացի սոնետներից, նա նաեւ գրել է պատմուածքներ գաղութահայ կեանքի ու ազգային-ազատագրական շարժումների մասին։ Նա նաեւ ճամբորդական նոթերի, բազմաթեմա յօդուածների ու գրական արժէքաւոր նամակների հեղինակ է։ Թէքէեանի երկերում քիչ չեն նաեւ հայ ժողովրդի պատմութիւնից եւ աւանդութիւններից քաղուած զրոյցների մշակումները։ Թէքէեանի թարգմանութիւնների շնորհիւ հայ ընթերցողները ծանօթացել են եւրոպական գրողներից շատերի՝ Շեքսպիրի, Վիկտոր Հիւգոյի, Շառլ Պոտլերի, Օսկար Ուայլդի արժէքաւոր գործերին։

Գրքի տպագրութիւնը նուիրուած էր Վահան Թէքէեանի 140-ամեակին։ Գրքի շնորհանդէսը իւրայատուկ էր, ժողովածուն հրատարակելուց յետոյ այն յանձնուեց հանրապետութեան տարբեր դպրոցների, որպէսզի ուսումնական ծրագրից դուրս աշակերտները ճանաչեն ու ուսումնասիրեն Թէքէեան գրողին։

«Հայու հոգին» ժողովածուի ընթերցողին սեղանին դրուելուց քիչ ժամանակ անց մայրաքաղաքի մի շարք դպրոցներում աշակերտները կազմակերպեցին միջոցառումներ եւ ցերեկոյթներ՝ նուիրուած Թէքէեանին։

Դպրոցականները սփիւռքահայ գրողին իրենց լսարանին ներկայացնում էին իւրայատուկ ձեւերով՝ ապացուցելով, որ Թէքէեանի կեանքին եւ գործունէութեանը կարելի է անդրադառնալ տարբեր մօտեցումներով։

Մեծ գրողի 140-ամեակին նուիրուած ցերեկոյթներ էին կազմակերպել Մանկավարժական համալսարանի թիւ 57 դպրոցը, բուհի յենակէտային վարժարանը, Երեւանի Շիրակացու ճեմարանը, Երեւանի թիւ 100 հիմնական դպրոցը, Շահումեանի անուան թիւ 1 հիմնական դպրոցը, Եաւրովի անուան թիւ 131 հիմնական դպրոցը, Ստեփանեանի անուան թիւ 135 հիմնական դպրոցը, Հայրապետեանի անուան թիւ 78 հիմնական դպրոցը, Բիւրատի անուան 125 դպրոցը, Երեւանի թիւ 104 հիմնական դպրոցը, եւ Խաչատուր Աբովեանի անուան թիւ 2 հիմնական դպրոցը։

Դպրոցականները Թէքէեանի ստեղծագործութիւնները մեկնաբանեցին ամենատարբեր կերպ. հնչեցին Թէքէեանի ստեղծագործութիւնների հիման վրայ, գրուած երաժշտական գործեր, աշակերտներն ասմունքեցին ամենայայտնի ստեղծագործութիւնները, լսարանին ներկայացրին գրողի կեանքի կարեւորագոյն դրուագները, փորձեցին ժողովածուում տեղ գտած որոշ գործեր արեւմտահայերէնից վերածել արեւելահայերէնի։

Վահան Թէքէեանը հոգու բանաստեղծ է, որ իր ստեղծագործութիւնների եւ կատարած աշխատանքների շնորհիւ կարողացել է բացայայտել «Հայու հոգին»։

Նախորդ յօդուածը
Յաջորդ յօդուածը
ՅԱՐԱԿԻՑ ՅՈԴՈՒԱԾՆԵՐ

ՆՈՐ ՅԱՒԵԼՈՒՄՆԵՐ